Suze met haar oma – Herman Karssenberg

(Suze en haar oma doen samen de afwas”

Suze  Oma, moet je eens luisteren, ik wil je wat vragen?

Oma   Zo…, dat klinkt wel heel plechtig. Moet ik er bij gaan zitten?

(Oma  schudt het afwassop van haar handen en zoekt ondertussen naar een handdoek  en gaat zitten)

Suze ( blijft nog een poosje staan)

Nou ja plechtig. Ik had het je al eens eerder willen vragen maar vond het een beetje….., ja hoe zal ik ‘t zeggen? Een beetje alsof ik over een hekje met het bordje “privé domein” spring.

Oma  Ach lieve meid,  als ik dat al zo zou vinden, dan zeg ik het wel. Maar ik  kan ik me niet voorstellen dat het zo heftig is en bovendien: ik heb de pest aan dat soort hekjes en helemaal als het om mijn privéverhalen gaat. Dus kom maar op met je vraag.

Suze  Nou weet je, ik vraag me wel eens af: “is dit nou alles?” 

Is dit nou mijn leven en gaat het zo dan verder? Je weet wel wat ik bedoel hé? Zoiets als schooltje, baantje, kindje en dat is het dan?  Ja eigenlijk bedoel ik: wordt het nog een keer spannend? 

Snap je? Wat was nou jouw spannendste tijd in je leven?

Oma Nou ja zeg, daar vraag je me wat. Deze had ik niet verwacht…… ( ze is even een paar seconden stil) maar ik ga proberen daar een antwoord op te geven, alhoewel ik me niet kan voorstellen dat je er iets aan hebt.    Tsja hoe ga ik je dat nou vertellen?

( Ze maakt een lichtelijk wanhopig gebaar met haar armen)

Weet je? De waarheid is dat ik voor m’n gevoel al bijna m’n hele leven in spanning leef. 

( ze is even stil)

Dat zit zo. Toen ik jouw opa, de vader van jouw moeder  leerde kennen was hij net getrouwd en een jaar ouder dan ik. Hij was 19 en ik 18. Twee maanden nadat ik bij hem in de keuken van De Gouden Karper kwam werken was ik zwanger van hem. Tsja dat was dus niet zo slim van ons en wat het nog erger maakte hij was getrouwd met jouw tante, je moeders oudere zus.

Suze  Met Tante Trui? Oh my god, dat is toch niet te geloven; opa met tante trui. 
 (
ze schudt haar hoofd en graait  door haar haar) Waarom deed je dat oma?

Oma  Waarom ik dat deed, vraag je? Och kind, wist ik veel toen. Je opa was een knappe man ….. in die tijd. Grote bos krullen, altijd grappen, altijd aan je zitten en voor ik er erg in had, stond ik met hem te zoenen.

Suze Ja nou ja, zoenen met een getrouwde man. Maar eh niet om het een of ander,  jullie deden wel meer dan zoenen.

Oma  Ja daar heb je gelijk in, en zoals ik al zei: dat was niet zo slim van ons. In ieder geval niet slim van mij. Ik wist toen wel wat maar blijkbaar niet alles. Ik had geen idee wat tie aan het doen was en bovendien het was in een minuut gepiept. Ik heb het nauwelijks gemerkt.

Suze   (Staart haar oma in lichte verbijstering aan, met een gezicht en een houding  waaruit blijkt dat ze het verhaal maar nauwelijks kan geloven en zegt🙂 

Oma, oma, hou alsjeblieft op, het spijt me dat ik je tot dit soort bekentenissen heb gebracht. Echt laat het hierbij; ik schaam me dood dat ik je dit laat vertellen. Je hoeft echt niet verder….   

Oma  ( onderbreekt haar en zegt:)Je schaamt je, hou nou toch op zeg. Dat is fraai, jij je schamen?;  Ik moet me schamen. Dat ik zo lang heb gewacht. Je moest eens weten hoe goed het me doet dat ik het eindelijke eens hardop vertel. Je wordt volgende maand 20 jaar  en tot nu toe heb ik me aan de belofte aan je moeder gehouden, het nooit te vertellen. Maar dit was m’n kans……. 

…….Je had het me al veel eerder kunnen vragen.  Maar tsja, waarom zou je?

Suze  Ja hallo, natuurlijk wist ik wel dat jij omdat je zwanger was van mama, moest trouwen met opa. Maar dat hij daarvoor eerst van  tante Trui moest scheiden, nee dat heb ik nooit geweten.

( maakt een gebaar vanha ik heb door hoe het zit

Maar nu snap ik eindelijk waarom het altijd zo’n gedoe is als we bij elkaar zijn als familie. En waarom tante Trui bij het minste of geringste in huilen uitbarst of van die onverklaarbaar heftige woedeaanvallen heeft. 

Allemachtig wat was ze kwaad over die tekst op de overlijdenskaart van opa.

Weet je, ik snap wel dat dat toen allemaal  een hoop gedoe was.  Aan de andere  kant, wat stelde het nou eigenlijk voor? ………

(Ze denkt even na en zegt dan…) 

Kort samengevat was het niet veel meer dan dat opa zich nogal vroeg realiseerde dat tie zich had vergist; ging scheiden en trouwde met jou? Ja nou ja, en? Ik heb me sinds ik van school ben gegaan al veel vaker vergist en daar hebben we het nooit over. Behalve dan over Lodewijk omdat ik met hem een nagelstudio had opgezet  en hij na een maand allergisch bleek voor aceton. Tja dat was einde nagelstudio en einde relatie.

Oma  Suze suze, ik geloof toch echt dat je het niet helemaal hebt gesnapt. In de eerste plaats was het niet zo dat opa zich iets realiseerde. Opa realiseerde zich niks. Toen niet en nooit niet; hij was gewoon op z’n Hollands gezegd “ een geile bok” als je begrijpt wat ik bedoel.  

En dan nog wat anders je kunt de moderne tijd toch niet vergelijken met toen. Je hebt geen idee wat een consternatie het gaf toen ik hiermee thuis kwam. En ik zal je ook maar besparen wat ik allemaal naar m’n hoofd geslingerd kreeg. Ik had hem verleid en ik had m’n zus bedrogen en ik was….. nou ja laat maar zitten. Als ik daar nu aan terugdenk, vreselijk. 

Je opa en ik zijn getrouwd nadat hij eerst was gescheiden maar als je me nu vraagt:” ben je met hem gelukkig geworden?” Dan is het eerlijke antwoord “nee”.

Tot de dag van vandaag vraag ik me af of hij ook met mij zou zijn getrouwd als ik niet zwanger was geworden. Kortom heeft hij zich toen wel echt vergist zoals jij zegt? 

Voordat hij zei met mij te zullen trouwen had tie  nog voorgesteld dat ik gewoon bij Trui en hem zou intrekken en dat  we dan met z’n drieën jouw moeder zouden groot brengen.

Suze  Aha, hij wilde een groot gezin, één grote familie met heel veel kinderen. Met nog meer kinderen van jou. En dan zou tante Trui misschien wel een paar tweelingen hebben gekregen .  

Dan waren jullie een commune geworden zo heette dat toen toch? 

Tjeetje wat zou jullie leven dan spannend zijn geweest. En misschien dat van mij ook nog wel. 

Herman Karssenberg 
Groningen, november 2021        

Vaardigheden

Gepubliceerd op

januari 15, 2024